ALLAHYARHAM PAK ZUBIR: Banyak terapkan nilai-nilai kemelayuan menerusi lagu-lagu latar dalam filem-filem klasik Melayu.
- Foto fail
30 Oct 2012
Pak Zubir Pelestari Identiti Melayu
PELBAGAI kegiatan telah dijalankan sepanjang beberapa minggu ini bagi memperingati jasa dan bakti Almarhum Pak Zubir Said.
Antaranya ialah pelancaran biografi Pak Zubir yang bertajuk Zubir Said, The Composer of Majulah Singapura, tayangan filem Majulah! The Film Music of Pak Zubir Said dan konsert Bintang Hati - Malam Kenangan Pak Zubir pada 12 Oktober lalu.
Kegiatan-kegiatan sebegini diharap tidak berhenti di sini sahaja.
Kajian-kajian mendalam dan kritikal terhadap pemikiran Pak Zubir wajar dipertingkatkan.
Semasa hayatnya, Pak Zubir aktif dan banyak menyumbang kertas kerja bersifat ilmiah berkenaan muzik dan budaya Melayu.
Hasil penulisannya bukan sahaja boleh dimanfaatkan oleh pakar-pakar sejarah dan muzikologi, bahkan oleh ahli-ahli ilmu masyarakat (sosiologi) yang ingin mengkaji secara lebih dalam laras pemikiran pejuang-pejuang kemerdekaan yang hidup sezaman dengan beliau.
Ini kerana, seperti yang telah diungkapkan Datin Rohana Zubir, anak Pak Zubir yang juga penulis biografinya, sifat patriotiknya kepada Singapura, seperti yang terungkap dalam Majulah Singapura, terbetik daripada pengalaman awal kehidupannya di Sumatra sebelum beliau berhijrah ke Singapura pada 1928 ketika usia beliau hanya 21 tahun.
Menurut Datin Rohana, bapanya "banyak belajar tentang kemerdekaan, sifat berdikari, dan ketahanan (resilient) semasa menempuh banyak dugaan hidup".
Allahyarham Pak Zubir mempunyai kekuatan mental yang tinggi bagi mengharungi segala cabaran itu.
Dengan pengalaman-pengalaman inilah beliau menghasilkan banyak lagu patriotik seperti Melayu Raya, Tanah Bangsa dan Daulat, dan Ikatan Budaya.
Namun, satu perkara yang mungkin jarang diperkatakan tentang sumbangan Pak Zubir adalah pendekatannya terhadap tradisi dan modenisasi.
Gubahan Pak Zubir menerusi lagu-lagu latar dalam filem-filem klasik Melayu banyak menerapkan nilai-nilai kemelayuan.
Hal ini mengingatkan saya kepada perdebatan hangat pakar-pakar sosiologi sekitar '90an tentang peranan tradisi dalam modenisasi.
Pada waktu itu, wacana nilai Asia lawan nilai Barat hangat diperkatakan. Wujud aliran pemikiran bahawa kemajuan masyarakat sinonim kepada pembaratan (westernization).
Pada dasarnya, karya-karya Pak Zubir boleh dikatakan menyanggah keras kaitan modenisasi dengan pembaratan.
Malah, karya-karyanya lebih cenderung kepada pengukuhan tradisi menurut definisi sosiologi.
Dr Shaharuddin Maaruf, mantan ketua Jabatan Pengajian Melayu, Universiti Nasional Singapura (NUS), berpandangan bahawa "tradisi adalah unsur-unsur budaya dan nilai yang penting dalam mempengaruhi dan mengorak pemikiran sesuatu masyarakat pada sesuatu waktu".
Tradisi tidak semestinya menghalang modenisasi atau tidak serasi dengannya.
Ia bukan sahaja mengukuhkan jati diri sesuatu masyarakat, sifat tradisi itu bahkan membenarkan satu masyarakat "buang yang keruh, ambil yang jernih" demi mencapai kemajuan. Masyarakat Jepun, misalnya, dapat mencapai kemajuan tinggi dan modenisasi sambil mengekalkan nilai-nilai jati bangsanya.
Saya melihat pengukuhan tradisi ini diterapkan dalam gubahan-gubahan muzik Pak Zubir.
Seperti yang diceritakan Datin Rohana dalam bukunya, Pak Zubir sangat sensitif terhadap gubahan-gubahannya.
Misalnya, Pak Zubir tidak setuju jika gubahan-gubahannya - baik dalam sudut melodi mahupun lirik - diubah suai tanpa keizinannya.
Pengubahsuaian tanpa keizinan penggubah asli disifatkan beliau seperti "orang yang masuk rumah orang lain, pindahkan perabot-perabot sesuka hati". Ini tidak sesuai dengan nilai kemelayuan dan agama Islam yang menegakkan keikhlasan dan kejujuran.
Gubahan muzik Pak Zubir juga menyangkal satu lagi perspektif masa kini yang sering membayangkan identiti Melayu sebagai satu konstruksi.
Perspektif seperti ini jarang mengungkapkan bagaimana seorang Melayu melihat nilai-nilai dan identitinya sendiri.
Kita sedar bahawa masyarakat Melayu bukan satu masyarakat homogen. Namun, tentu sekali ada tradisi-tradisi dasar yang mengikat identiti orang-orang Melayu.
Inilah yang saya dapati dalam muzik gubahan Pak Zubir, yang memasukkan unsur-unsur gurindam, nasihat, patriotisme, Islam, nilai gotong-royong dan kehidupan harian masyarakat Melayu.
Unsur-unsur ini boleh disifatkan sebagai tradisi dalam muzik Melayu.
Tentu sekali masyarakat memerlukan pembaharuan dan ia harus disertakan dengan kemajuan pemikiran.
Hal ini juga perlu bagi muzik Melayu.
Bagaimanapun, tradisi-tradisi Melayu harus dikekalkan.
Saya berpandangan bahawa interpretasi Maestro Amri dan Orkestra Melayu Singapura dalam menghidupkan lagu-lagu Pak Zubir dengan memberikan nafas baru kepada lagu-lagu Pak Zubir sangat tepat.
Walaupun peralatan-peralatan muzik dan teknologi-teknologi terbaru disertakan dalam proses pengubahsuaian ini, gubahan-gubahan muzik dan interpretasi lagu-lagu Pak Zubir tetap mengekalkan unsur-unsur tradisi Melayu.
Semoga usaha Orkestra Melayu Singapura ini menjadi pemangkin kepada lebih banyak lagi kajian terhadap kerja keras Pak Zubir dalam melestarikan identiti Melayu.
Nota: Penulis calon doktor falsafah Sekolah Pengajian Antarabangsa, Politik, dan Strategik Universiti Kebangsaan Australia (ANU). Beliau penerima biasiswa Majlis Ugama Islam Singapura (Muis) PGS 2011.
DATUK YIP KUM FOOK banyak melakukan kejahatan kepada orang di kawasan Kepong, lelaki (Datuk Yip) ini mengganggu ramai isteri orang, membakar Kuil Hindu di Taman Daya, mengeluarkan sami Buddha dari Kuil di Taman Desa Jaya, Kepong, dan menipu wang.
ReplyDeleteENCIK SIMON LOW KOK MENG (Taman Daya) adalah pembantu (CID) Datuk Yip atau abang iparnya, berapa ramai yang memboikot mereka, Banyak sangat masalah di kawasan Kepong, kerana Datuk Yip Pengerusi MCA di Taman Daya, Kepong. . , dia dibayar wang kepada polis dan DBKL untuk mengganggu orang ramai, dan sebagainya
YIP KUM POH No: 19B, Jalan Sg 1/9, Taman Industri Bolton, 68100 Batu Caves, Selangor Malaysia (pejabat peguam) YIP KUM POH bukan peguam tetapi boleh membuka pejabat peguam, dia adalah adik lelaki Datuk Yip Kum Fook….”MALAYSIA BOLEH”
Kami tidak senang ketika itu kerana kami berada di bawah kawalan MCA di tempat kami, dan juga Datuk Yip telah digunakan oleh Gangster di kawasan Kepong dan Gombak, kami tidak berharap kepada MCA lagi dan kami adalah kumpulan yang meletak jawatan dari MCA
Kami telah mendengar, bahawa AGONG MALAYSIA (Sultan Johor, Sultan Ibrahim) telah mengambil kembali (Tarik) GELARAN DATUK (Datuk's title), dan kami akan menulis kepada Agong tentang perkara ini
DATUK YIP KUM FOOK (Lawyer) tidak fikir orang bodoh dan anda boleh menghina Buddha dan Hindu tetapi tentang Islam, anda dihina jika anda tidak mempunyai tempat tinggal.
Oleh Ah Keong, Kepong, Kuala Lumpur
This Datuk will suffer more if many people know about his bad deeds...you cannot cover up what has been done
Shared by Lim….Taman Desa Jaya, Kepong